Το Κούγκι Σουλίου δεσπόζει περήφανο πάνω σε βραχότοπο και η ιστορία που το περιβάλει είναι από τις σημαντικότερες της περιοχής. Πρόκειται για έναν οχυρό χώρο στον οποίο βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής. Σύμφωνα με την παράδοση, ο καλόγερος Σαμουήλ είχε χτίσει το εκκλησάκι το 1793. Ο ίδιος μαζί με άλλους πέντε Σουλιώτες προέβαλε ηρωική αντίσταση και αυτοθυσία, καθώς παρέμεινε στον χώρο ενώ οι υπόλοιποι Σουλιώτες είχαν αποχώρησει ύστερα από συνθηκολόγηση με τον Αλή Πασά. Σύμφωνα με την επίσημη ιστορία στις 16 Δεκεμβρίου του 1803 ο Σαμουήλ και οι πέντε Σουλιώτες αυτοπυρπολήθηκαν στην πυριτιδαποθήκη του οχυρού, ώστε να μην πέσουν στα χέρια του στρατού του Αλή Πασά τα τρόφιμα και τα πολεμοφόδια. Μετά την πτώση του Σουλίου ο Αλή Πασάς έκτισε στο Κούγκι θερινή έπαυλη και την επάνδρωσε μέχρι το 1820 που οι ξεριζωμένοι Σουλιώτες, 17 χρόνια μετά τον διωγμό τους, επέστρεψαν περήφανα. Το 1963 , έγιναν ανασκαφές και ανεγέρθηκε ξανά ο ναός της Αγίας Παρασκευής. Στο Κούγκι κάθε χρόνο στα πλαίσια των Εορτών του Σουλίου, που γίνονται την τελευταία Κυριακή του Μαΐου, γίνεται αναπαράσταση της αποχώρησης των Σουλιωτών καθώς και της ανατίναξης του Κουγκίου.
ΠΗΓΗ: http://www.thesprotia3d.gr